ENERJİ KİMLİK BELGESİ
Ülkemizdeki binaların enerjiyi daha verimli kullanmaları yolunda gerek Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın gerekse Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın ilgili birimlerinin oldukça yoğun çalışmaları bulunuyor. 2007 yılında yayınlanan “Enerji Verimliliği Kanunu” ve 2008 yılında yayınlanan “Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği” ile yeni yapılan binalar 1 Ocak 2011 tarihinden itibaren zorunlu olarak Enerji Kimlik Belgesi (EKB) almaya başladı. Mevcut binalara ise 1 Ocak 2020 yılına kadar Enerji Kimlik Belgesi alma zorunluluğu getirildi.
ŞİMDİYE KADAR 176.260 ENERJİ KİMLİK BELGESİ VERİLDİ
Enerji Kimlik Belgesi yeni binaların belediyelerden yapı kullanma izni alması aşamasında zorunlu tutulduğu için, şimdiye kadar yaklaşık 176.260 adet Enerji Kimlik Belgesi düzenlendi. Mevcut binaların Enerji Kimlik Belgesi alması 2020 yılı itibari ile zorunlu olmasından dolayı bu belge, 7.820 mevcut bina için düzenlendi.
Yeni binaların Enerji Kimlik Belgesi alabilmesi için en az “C Sınıfı” olması şartı aranırken, 2012 yılında Resmi Gazete’de yayınlanan Enerji Verimliliği Strateji Belgesi’ne göre mevcut binaların neredeyse tümünün 2023 yılına kadar en az “C Sınıfı” olması hedefleniyor. Ülkemizdeki binaların yaklaşık %85 ‘nin ısı yalıtımı içermediği göz önünde bulundurulursa, önümüzdeki 10 yıllık süreçte tüm binaları ısı yalıtımı yapılmak sureti ile enerji verimliliklerini arttıracakları ve bu sayede de enerjiden tasarruf yapacakları öngörülüyor.
MEVCUT BİNALAR NEDEN ENERJİ KİMLİK BELGESİ ALMALI ?
Isı yalıtımı ile sağlanan yakıt tasarrufu ve ısı yalıtımı sonrası alınmış Enerji Kimlik Belgesinin binanın değerine sağladığı katkı göz önünde bulundurulursa, mevcut binalara önce ısı yalıtımı yapılması, ardından da Enerji Kimlik Belgesi alınması hem binaya değer katacak hem de kış aylarında doğalgaz maliyetini düşürecektir. Isı yalıtımı olmayan bir binaya Enerji Kimlik Belgesi almanın tek faydası, ısı yalıtımı öncesi alınacak apartman/site yönetiminin kararında, binanın enerjiyi ne kadar verimsiz kullandığının belegelendirilmesi ve çoğunluk kararının alınmasını kolaylaştırmasıdır. Isı yalıtımı öncesi durumu bilmek elbette ısı yalıtımının sağladığı katkıyı görmek açısından önemlidir, ancak unutulmamalıdır ki, ısı yalıtımı sonrası Enerji Kimlik Belgesinin yenilenmesi gerekecektir ve bu ek maliyet demektir. Bu sebeplerden dolayı, izlenmesi gereken en doğru yol, önce ısı yalıtımı yaptırmak ve ardından Enerji Kimlik Belgesi almaktır.
ISI YALITIM FİRMALARI
Binalarda ısı yalıtımı için, konut yöneticileri ve kat maliklerinin birlikte aldığı ısı yalıtım kararından daha önemlisi, beklentilerinizi karşılayabilecek profesyonel mantolama firmasına karar vermektir.
Yalıtım sektörü günden güne büyümekle birlikte malzeme üreticilerinin ve mantolama firmalarının sayısının da artması ve bu rekabetin bina sahiplerine yansıması büyük önem arz etmektedir. Fiyat odaklı düşünen mantolama firmaları standartlara uygun olmayan ve işinin ehli olmayan düşük ücretli uygulama personeli ile mantolama yapan firmalar, konut sakinlerine hem maddi hem de manevi zarar vermektedir. Yalıtım yaptırarak yakıt giderlerinden tasarruf etmek, daha güvenli ve konforlu binalarda yaşamak isteyen daire sakinleri hayal kırıklıklarına uğramaktadır.
İşlevsel, estetik ve yenilikçi temelli çözümleriyle yalıtım sektörünün lider mantolama firması olan DEKOR YAPI, insanların manevi değeri en yüksek olan varlıkları olan yuvalarının, daha güvenli, estetik ve tasarruf sağlayan yapılara dönüşmesi için, çağın son teknolojik gelişmelerine uygun çözümleri, yaşadığı çevrenin ekolojik yapısını da göz önünde bulundurarak hayata geçiren ve en değerli ortakları olarak gördüğü çalışanlarının gelişimine ve memnuniyetine önem vererek iş süreçlerini tasarlayan, bu eşsiz iş tasarımıyla dokunduğu tüm yapıları daha değerli hale getiren ve bu değeri tüm çevresine ve müşterilerine yansıtmayı misyon edinen bir mantolama firmasıdır.
DEKOR YAPI verilen söze sadakati işin ilk aşaması olarak görür.
MANTOLAMA FİRMASI SEÇİMİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
- Öncelikle iyi bir alt yapı ve teknik kadroya sahip, hiçbir işi eksik bırakmamış,referans verebilecek, uygulama hakkında tam bilgiye sahip, uygulama ve iş güvenliği alanında eğitimli ekipleri olan mantolama firmaları tercih edilmelidir.
- Türkiye’de yalıtım sektörünün lokomotifi konumunda bulunan İZODER Türkiye’nin en geniş kapsamlı akredite yalıtım laboratuvarları konumunda olan Test Belgelendirme Araştırma ve Geliştirme Tic. A.Ş.(TEBAR) bünyesinde kurduğu Personel Belgelendirme Merkezi, Mesleki Yeterlilik Kurumu’ndan aldığı yetki ile yalıtım ustalarını ısı,su,ses ve yangın yalıtımı uygulamalarından sınava tabi tutarak sertifika vermeye başlamıştır, uygulamacı mantolama şirketinin İZODER üyesi olması ve personeline eğitim aldırmış olması, yapılacak yalıtım uygulamasının sıhhati açısından büyük önem taşımaktadır.
- Uygulamayı yapan mantolama şirketleri yaptığı işin arkasında durabilmelidir. Hem işçiliğe hem de kullanılan malzemeye tedarikçi ve kendisi en az 5 sene garanti verebilmelidir. Standartlara uygun ve üreticinin garanti verdiği mantolama malzemeleri kullanılmalıdır.
- Uygulamaya başlanmadan önce sözleşme imzalanmalı ve işin tüm şartları detaylı olarak imzalanan sözleşmede belirtilmelidir.
- Mantolama şirketleri uygulamada çalışacak personelin SGK girişlerini bina/site yönetimleri istemeden kendiliğinden vermelidir.
- Binada keşif yapmadan ezbere fiyat veren firmalar yerine binayı yerinde inceleyen ve buna göre en doğru fiyatları veren firmalar tercih edilmelidir.
- Bazı firmaların mali yapıları işi tamamlayabilecek güçte olmayabilir, aday firmaların mali yapıları incelenmeli ve işin büyüklüğüne göre mutlaka teminat mektubu istenmelidir.
ISI YALITIMI YASAL ZORUNLULUKTUR
5627 Sayılı Enerji Verimliliği Kanunu ve bu kanuna bağlı olarak çıkartılan Binalarda Enerji Performansı yönetmeliğine göre 1 Ocak 2011’tarihi itibari ile 50 m² üzeri inşaat alanına sahip tüm binalarda Enerji Kimlik Belgesi çıkarılması zorunlu hale gelmiştir. Enerji Kimlik Belgesinin çıkartılmaması da yeni pek çok yaptırım ve maddi külfeti beraberinde getirerek, ısı yalıtımını zorunlu hale getirmiştir. Şöyleki:
5627 Sayılı Enerji Verimliliği Kanunu Madde 7 F/1/d Enerji Kimlik Belgesini zorunluluk haline getirip, uygulamaya ilişkin usûl ve esasları Binalarda Enerji Performansı yönetmeliğine bırakmıştır.
5627 Sayılı Enerji Verimliliği Kanunu Madde 7 F/1/d) Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından yürürlüğe konulacak yönetmeliğe göre hazırlanan yapı projeleri kapsamında enerji kimlik belgesi düzenlenir. Enerji kimlik belgesinde binanın enerji ihtiyacı, yalıtım özellikleri, ısıtma ve/veya soğutma sistemlerinin verimi ve binanın enerji tüketim sınıflandırması ile ilgili bilgiler asgarî olarak bulundurulur. Belgede bulundurulması gereken diğer bilgiler ile belgenin yenilenmesine ve mevcut binalar da dâhil olmak üzere uygulamaya ilişkin usûl ve esaslar, Bakanlık ile müştereken hazırlanarak Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca yürürlüğe konulacak yönetmelikle belirlenir.
MANTOLAMA KANUNU
Binalarda Enerji Performansı yönetmeliğine göre,
Enerji Kimlik Belgesi, asgari olarak binanın enerji ihtiyacı, enerji tüketim sınıflandırması, yalıtım özellikleri ve ısıtma ve/veya soğutma sistemlerinin verimi ile ilgili bilgilerini içeren bir belgedir. Böylelikle verildiği binanın Enerji Performansını göstermektedir. Enerji Kimlik Belgesine göre tüm binalar A ve G harfleri aralığında bir Enerji Sınıfı alır. A verimli bina, G ise verimsiz bina anlamına gelmektedir. Olması gereken yapı ve yalıtım standartlarını tam olarak sağlayan bir bina ise C enerji sınıfını alacaktır.
Yeni yapılacak binalarda 1 Ocak 2011 tarihinden itibaren Enerji Kimlik Belgesi çıkartmak zorunludur.
1 Ocak 2011 tarihiyle birlikte Türkiye’de yeni yapılan binalarda yapı kullanım izinlerinin alınabilmesi için Enerji Kimlik Belgesi’ni çıkartmak zorunlu hale getirilmiştir. Yeni yapılan binalara Enerji kimlik Belgesi düzenlenebilmesi için binanın Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğine göre sahip olması gereken yapı ve yalıtım standartlarını karşılayabilecek şekilde inşa edilmiş olması gerekmektedir. Yani yeni inşa edilen binaların enerji sınıfının azami C olması gerekmektedir. Aksi halde Enerji Kimlik Belgesi düzenlenemeyeceği için yapı kullanım izni de alınamayacaktır.
MADDE 5 – (1) (Değişik:RG-1/4/2010-27539) Yeni bina tasarımında, mevcut binaların proje değişikliği gerektiren önemli tadilat projelerinde, mekanik ve elektrik tesisat değişikliklerinde binanın özelliklerine göre bu Yönetmelikte öngörülen esaslar göz önüne alınır.
(2) Binanın mimari, mekanik ve elektrik projeleri, diğer yasal düzenlemeler yanında, enerji ekonomisi bakımından bu Yönetmelikte öngörülen şartlara uygun değil ise, ilgili idare tarafından yapı ruhsatı verilmez.
(3) Bu Yönetmelik esaslarına uygun projesine göre uygulama yapılmadığının tespiti halinde, tesbit edilen eksiklikler giderilinceye kadar binaya, ilgili idare tarafından yapı kullanım izin belgesi verilmez.
Isı yalıtım projesi zorunluluğu,
Binalarda Enerji Performansı yönetmeliği ile yeni getirilen bir diğer önemli hususta ısı yalıtım projesi zorunluluğudur. Yeni yapılan binalarda yapı kullanım izni alabilmek için içeriği mevzuata uygun olarak hazırlanmış bir ısı yalıtım projesi hazırlanması zorunludur. Aksi halde yeni yapılan binanın yapı ruhsatı alınamayacaktır.
MADDE 10 – (1) Bu Yönetmelik hükümleri uyarınca TS 825 standardında belirtilen hesap metoduna göre, yetkili makina mühendisi tarafından hazırlanan “ısı yalıtımı projesi” imara ilişkin mevzuat gereğince yapı ruhsatı verilmesi safhasında tesisat projesi ile birlikte ilgili idarelerce istenir.
Mevcut binalar 1 Ocak 2020 tarihine kadar Enerji Kimlik Belgesi almak zorunda.
Türkiye’de yeni yapılan binalarda Enerji Kimlik Belgesi çıkartmak 1 Ocak 2011 tarihi itibari ile zorunlu hale getirilmesine karşın mevcut binalara Enerji Kimlik Belgelerini tamamlamaları için 2020 yılına kadar süre tanınmıştır. Mevcut binalar için enerji sınıfı sınırlaması bulunmamaktadır. Yani mevcut binanızın enerji sınıfı C sınıfının altında çıkabilir. Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğine göre 2020 yılından sonra binanızın enerji sınıfının C sınıfının altında olması halinde ise bina sahiplerini pek çok yaptırım beklemektedir. 2017 yılından sonra tüm bina alım – satım ve kiralamalarında Enerji Kimlik Belgesinin ibraz edilmesi zorunlu olacaktır. Yine, yapılacak düzenlemeler sayesinde binalar enerji sınıflarına göre bir vergilendirmeye tabi tutulacaktır. Enerji sınıfları bakımından sınıflandırmaya tabi tutulan binalar atık enerji verimliliklerine göre vergilendirilebilecek, en çok vergiyi G sınıfı en az vergiyi A sınıfı olmak üzere verimliliklerine göre ödeyeceklerdir. Ayrıca 2017 yılından sonra tüm bina alım – satım ve kiralamalarında Enerji Kimlik Belgesinin ibraz edilmesi zorunlu olacaktır. Böylece satın alan veya kiralayan aldığı yapının Enerji Sınıfının ne olduğunu bilecek ve tercihini buna göre yapabilecektir. Bu da binalara olan talebi ve yapı fiyatlarına yansıyacaktır.
Sonuç olarak 2017 yılı itibari ile enerji kimlik belgesi olmayan binaların alım – satım ve kiralamaları yapılamayacak üstelik daha yüksek vergiler ödemek zorunda kalacaklardır. Böyle bir durumla karşılaşmamak için mevcut yalıtımsız binalarımıza ısı yalıtımı yaptırmak artık bir zorunluluk haline gelmiştir.
MADDE 25 – (15) (Ek:RG-1/4/2010-27539) Binalar veya bağımsız bölümlere ilişkin alım, satım ve kiraya verme ile ilgili iş ve işlemlerde enerji kimlik belgesi düzenlenmiş olması şartı aranır. Binanın veya bağımsız bölümün satılması veya kiraya verilmesi safhasında, mal sahibi enerji kimlik belgesinin bir suretini alıcıya veya kiracıya verir.
GEÇİCİ MADDE 3 – (1) Mevcut binalar ve inşaatı devam edip henüz yapı kullanım izni almamış binalar için Enerji Verimliliği Kanununun yayımı tarihinden itibaren on yıl içinde Enerji Kimlik Belgesi düzenlenir. ( Enerji Verimliliği Kanununun yayım tarihi 02.05.2007 dir. )
İş Sağlığı ve Güvenliği
İş Sağlığı ve Güvenliği
Isı yalıtım uygulaması öncesinde dikkat edilmesi gereken hususlar olduğu gibi uygulama sırasında da dikkat edilmesi gereken noktalar bulunmaktadır. Apartman ve site yönetimleri, mantolama yaptıracak firmayı seçerken, malzemenin kalitesi, fiyat vb detayları önemsediği gibi, bu çalışmanın gerçekleştirilme aşamasında hayati önem taşıyan iş güvenliğini de önemsemelidir. Yönetmeliklere uygun, insan ve çevre güvenliğini tehdit etmeyen bir çalışma alanının oluşturulup takibinin İş Güvenliği Uzmanları tarafından sağlanması gerekmektedir.
30 Haziran 2012 tarihinde yürürlüğe giren 6331 sayılı ‘İş Sağlığı ve Güvenliği’ kanunu apartman yönetimlerine de bu anlamda yükümlülükler getirmektedir. Bu sebeple hizmet ile ilgili sözleşme yapılırken iş güvenliği kurallarına uygun çalışma yapmasıyla ilgili gereklilikler de sözleşme maddesi olarak yer almalıdır. Hukuki anlamda bir bağlayıcılık sağladığı için ilgili firmadan gerekli durumlarda İş Güvenliği Raporları istenmelidir.
Apartman ve site yönetimlerine bu noktada en önemli uyarı öncelikle iskelelerin güvenli kurulması veya asansörlü/asma iskele kullanımıdır. Personelin tam olarak kurulmamış platformlarda çalışmamasına dikkat edilmelidir. İskeleler taşıyabilecekleri kapasitenin üzerinde yüklenmemeli ve üzerine konan yükleri taşıyabilecek şekilde tasarlandıklarından emin olunmalıdır. Bir diğeri ise emniyet kemeri, baret gibi kişisel koruyucuların kullanılmasının sağlanmasıdır. Çalışmaya gelen personelin nitelikli ve eğitimli olması, tehlikeli ve çok tehlikeli işlerde çalışabilir raporu ile birlikte yüksekte çalışma raporunu da almış olması gerekmektedir. Mantolama işleri yapan firmaların, tehlike sınıflarında ‘çok tehlikeli’ gruba girdikleri için 6331 sayılı ‘İş Sağlığı ve Güvenliği’ yasasının yükümlülüklerini yerine getirmek zorundadırlar. Apartman ya da site yönetimlerinin anlaşmalarını yaparken bu konuda da hassas davranmaları gerekmektedir.
Çalışanların özlük hakları da önemsenmesi ve takip edilmesi gereken bir diğer konudur. Yüklenici, çalıştırdığı personeli SSK’ya kaydettirip, ücretlerini aylık bordrolarla zamanında ödemekle yükümlüdür. Çalıştırılan personelin SGK ‘lı olduğuna dair ilgili dökümleri, personelin geçici görevlendirme belgeleri, kişisel koruyucu donanım zimmet formları, sağlık raporu, yüksekte çalışma belgesi, çok tehlikeli işlerde çalışmasında engel yoktur yazılı sağlık raporu ve MYK belgesi, Apartman ve site yönetimleri tarafından istenildiği durumda gerekli belgeleri verebilmelidir.
Sorumluluklar
- Sorumluluklar aşağıdaki gibi sıralanabilir;
- Yüklenici çalıştırdığı elemanların şantiyede bulundukları süre içerisindeki tüm çalışmalarından sorumlu olacaktır. Dikkatli çalışmalarını, can ve iş güvenlikleri ile ilgili tüm konuları çözmek, gerekirse bunun temini için İŞVEREN’ i uyarmak Yüklenici‘ nin sorumluluğundadır.
- Yüklenici, sigortasız işçi çalıştırmayacak, emniyet kemerini takmadan, baretini giymeden ve emniyet tedbirlerini almadan hiç bir işçisine görev vermeyecek ve 18 yaşından küçük işçi çalıştırmayacaktır.
- Yabancı uyruklu kişilerin bulundukları ülkede çalışabilir belgesi olmadan çalışamaz.
- Sigorta girişi yapılmamış olan işçiler inşaat sahasına çıkartılmayacak olup, Yüklenici günlük çalışan personelin isim listesini işe çıkmadan İŞVEREN’ e bildirecektir.
- Yüklenici çevresel risk faktörlerini en aza indirecek önlemleri alacaktır. İŞVEREN ‘in çevreyi koruma kurallarına, çevre korunması ile ilgili tüm kanun ve yükümlülüklere uyacaktır.
- Yüklenici çalışmaları sırasında oluşturduğu atıkları toplayacak, tiplerine göre ayırarak İŞVEREN tarafından gösterilen yerde toplayacaktır.
- Yüklenici, bütün çalışanlarının şantiye içi ve dışı hareketlerinden dolayı, işle ilgili olsun olmasın, üçüncü şahıslara karşı doğrudan sorumludur.
- Yüklenici işin seyir ve süratine uygun olarak ve diğer iş programlarını aksatmayacak şekilde İŞVEREN tarafından onaylanacak sayıda ve nitelikte ekip, makine ve teçhizatı işyerinde bulundurmak zorundadır. Yüklenici, İŞVEREN’ in talebi üzerine (gerektiğinde) işçi, araç, ekip ve makina sayısını arttırmak zorundadır.
- Yüklenici, İŞVEREN’ in teknik veya idari her türlü denetimlerde göreceği aksaklıkları düzeltecek ve İŞVEREN’ in mallarına vereceği zararı tazmin edecektir. Bu işler için Yüklenici ek hiçbir ücret veya süre isteyemez. İŞVEREN bu gibi hatalı uygulamalardan dolayı uğrayacağı zararı ayrıca Yüklenici’ den talep etme hakkına sahiptir.
